Εγώ και οι Άλλοι
ΕΠΑΛ Βροντάδου
Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα Αγωγής Υγείας με τίτλο ΕΓΩ ΚΑΙ ΟΙ ΑΛΛΟΙ (β’ κύκλος) αποτελεί συνέχεια του ομώνυμου εκπαιδευτικού προγράμματος που πραγματοποιήθηκε το σχολικό έτος 2010-2011 με μαθητές και μαθήτριες της Α’ και Β’ τάξης του ΕΠΑΛ Βροντάδου. Το περιεχόμενό του αφορούσε, και τις δύο χρονιές, στην καλλιέργεια και ανάπτυξη δεξιοτήτων αυτογνωσίας και επικοινωνίας με στόχο την οικοδόμηση μιας υγιούς προσωπικότητας σε ένα πλαίσιο πρωτογενούς πρόληψης.
Το θέμα και ο τίτλος του προγράμματος επιλέχθηκε από μία ανοιχτή συνέλευση των ενδιαφερόμενων παιδιών ύστερα από την πρόσκληση της συντονίστριας εκπαιδευτικού τον Οκτώβριο του 2010. Η ακριβής διαμόρφωση του περιεχομένου του προγράμματος έγινε αφού ανιχνεύθηκαν οι ανάγκες της ομάδας και επανεκτιμήθηκε στην πορεία του προγράμματος. Στο τέλος της πρώτης χρονιάς διατυπώθηκε από την ομάδα το αίτημα συνέχισης του προγράμματος και δεύτερη χρονιά και έτσι ξεκίνησε ο δεύτερος κύκλος στον οποίον συμμετείχαν και δύο νέα παιδιά, μία μαθήτρια από την Γ’ και ένας μαθητής από την Α’ τάξη.
Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα πραγματοποιήθηκε με βιωματικές ασκήσεις και παιχνίδια καθώς και με ανοιχτές συζητήσεις και συζητήσεις αξιολόγησης της πορείας της ομάδας και στο δεύτερο κύκλο. Έγιναν επίσης και κάποιοι «συζητητικοί περίπατοι» στην παραλία του Βροντάδου, τις ημέρες που ο αριθμός των παιδιών ήταν μικρός. Το γεγονός ότι επρόκειτο για συνέχιση σε δεύτερο κύκλο έπαιξε σημαντικό ρόλο στο γρήγορο συντονισμό της ομάδας, στην οποία εντάχθηκαν πολύ γρήγορα τα νέα μέλη. Η οικειότητα και η εμπειρία βοήθησαν στην αξιοποίηση των δυνατοτήτων της κάθε συνάντησης με τον καλύτερο τρόπο.
Στο δεύτερο κύκλο έγιναν συνολικά δεκατέσσερις συναντήσεις στις οποίες συμμετείχαν συνολικά εννέα κορίτσια και τέσσερα αγόρια Οι εντυπώσεις όλων των συμμετεχόντων ήταν πολύ καλές. Σε γενικές γραμμές τα προβλήματα της ομάδας υπήρξαν κυρίως προβλήματα που προέκυπταν από το φορτωμένο εξωσχολικό πρόγραμμα των παιδιών.
Συμπερασματικά
Όπως προέκυψε, τόσο από την εσωτερική αξιολόγηση και τον απολογισμό της ομάδας όσο και από τη συμπλήρωση του φύλλου αξιολόγησης από τα παιδιά, το πρόγραμμα πέτυχε τους βασικούς του στόχους που αφορούν στην ανάπτυξη δεξιοτήτων αυτογνωσίας και επικοινωνίας. Τα παιδιά καλλιέργησαν περεταίρω ό,τι έμαθαν στον α΄ κύκλο, δηλαδή να συζητούν για τα προβλήματα που τα απασχολούν, να μοιράζονται και να δουλεύουν ομαδικά, να ανταλλάσουν απόψεις και να αλληλοστηρίζονται.
Με τα λόγια των ίδιων των παιδιών:
Συμμετέχοντες και συμμετέχουσες:
Βούλα Μανωλάκη, Κυριάκος Μαθιούδης, Γιάννης Κώτταρης, Μαρκέλλα Μπίλου, Μοσχούλα Κουτσούδη, Νικολέττα Κόκκαλη, Ιωάννα Πίττα, Άννα-Μαρία Χούλη, Αντώνης Καρυδιάς, Στέλλα Καζαγλιά, Γκέρτα Αμπαζάη, Μιχάλης Καρουάνας, Βούλα Τσιμούνη.
Συντονίστρια: Όλγα Ορφανίδου
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:
Αρχοντάκη, Ζ. & Φιλίππου Δ. (2003). 205 Βιωματικές ασκήσεις για την εμψύχωση ομάδων. Αθήνα: Καστανιώτης
Schlipee, A. & Schweitzer (2008). Εγχειρίδιο της Συστημικής Θεραπείας και Συμβουλευτικής. Θεσσαλονίκη: University Studio Press
ΥΠΕΠΘ & Εθνικό Ίδρυμα Νεότητας (2008). Η δυναμική των διαπροσωπικών σχέσεων και η διαχείριση του άγχους, Παράγοντες που επηρεάζουν τη σχολική επίδοση. Λάρισα: Ινστιτούτο Ψυχοκοινωνικής Ανάπτυξης
Χατζηχρήστου, Χ. (2004). Κοινωνική και Συναισθηματική Αγωγή στο Σχολείο, πρόγραμμα προαγωγής της ψυχικής υγείας και της μάθησης. Αθήνα: ΤΥΠΩΘΗΤΩ - Δαρδανός
Το θέμα και ο τίτλος του προγράμματος επιλέχθηκε από μία ανοιχτή συνέλευση των ενδιαφερόμενων παιδιών ύστερα από την πρόσκληση της συντονίστριας εκπαιδευτικού τον Οκτώβριο του 2010. Η ακριβής διαμόρφωση του περιεχομένου του προγράμματος έγινε αφού ανιχνεύθηκαν οι ανάγκες της ομάδας και επανεκτιμήθηκε στην πορεία του προγράμματος. Στο τέλος της πρώτης χρονιάς διατυπώθηκε από την ομάδα το αίτημα συνέχισης του προγράμματος και δεύτερη χρονιά και έτσι ξεκίνησε ο δεύτερος κύκλος στον οποίον συμμετείχαν και δύο νέα παιδιά, μία μαθήτρια από την Γ’ και ένας μαθητής από την Α’ τάξη.
Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα πραγματοποιήθηκε με βιωματικές ασκήσεις και παιχνίδια καθώς και με ανοιχτές συζητήσεις και συζητήσεις αξιολόγησης της πορείας της ομάδας και στο δεύτερο κύκλο. Έγιναν επίσης και κάποιοι «συζητητικοί περίπατοι» στην παραλία του Βροντάδου, τις ημέρες που ο αριθμός των παιδιών ήταν μικρός. Το γεγονός ότι επρόκειτο για συνέχιση σε δεύτερο κύκλο έπαιξε σημαντικό ρόλο στο γρήγορο συντονισμό της ομάδας, στην οποία εντάχθηκαν πολύ γρήγορα τα νέα μέλη. Η οικειότητα και η εμπειρία βοήθησαν στην αξιοποίηση των δυνατοτήτων της κάθε συνάντησης με τον καλύτερο τρόπο.
Στο δεύτερο κύκλο έγιναν συνολικά δεκατέσσερις συναντήσεις στις οποίες συμμετείχαν συνολικά εννέα κορίτσια και τέσσερα αγόρια Οι εντυπώσεις όλων των συμμετεχόντων ήταν πολύ καλές. Σε γενικές γραμμές τα προβλήματα της ομάδας υπήρξαν κυρίως προβλήματα που προέκυπταν από το φορτωμένο εξωσχολικό πρόγραμμα των παιδιών.
Συμπερασματικά
- Το συγκεκριμένο πρόγραμμα φάνηκε να επιτυγχάνει τους στόχους του.
- Το ζήτημα του φορτωμένου προγράμματος των παιδιών μετά τη λήξη του σχολικού ωραρίου εξακολουθεί να δημιουργεί πρακτικά προβλήματα στις συναντήσεις.
- Η συμμετοχή των παιδιών και η αξιολόγηση του προγράμματος ανέδειξε την αναγκαιότητα πραγματοποίησης ανάλογων προγραμμάτων στο σχολικό περιβάλλον, αλλά και την αναγκαιότητα παροχής υπηρεσιών συμβουλευτικής και ενίσχυσης του ρόλου του σχολείου στην επίτευξης ψυχοκοινωνικών και όχι μόνο ακαδημαϊκών στόχων για τα παιδιά του Λυκείου.
Όπως προέκυψε, τόσο από την εσωτερική αξιολόγηση και τον απολογισμό της ομάδας όσο και από τη συμπλήρωση του φύλλου αξιολόγησης από τα παιδιά, το πρόγραμμα πέτυχε τους βασικούς του στόχους που αφορούν στην ανάπτυξη δεξιοτήτων αυτογνωσίας και επικοινωνίας. Τα παιδιά καλλιέργησαν περεταίρω ό,τι έμαθαν στον α΄ κύκλο, δηλαδή να συζητούν για τα προβλήματα που τα απασχολούν, να μοιράζονται και να δουλεύουν ομαδικά, να ανταλλάσουν απόψεις και να αλληλοστηρίζονται.
Με τα λόγια των ίδιων των παιδιών:
- «Ήρθαμε πιο κοντά ο ένας με τον άλλον»
- «Δημιουργήθηκαν σχέσεις εμπιστοσύνης μεταξύ μας»
- «Δεθήκαμε περισσότερο»
- «Επικοινωνούσαμε με διάφορους τρόπους»
- «…διέθετα χρόνο για μένα…»
- «Έμαθα πρώτα από όλα να σέβομαι τον εαυτό μου και μετά σους γύρω μου»
- «…μας έκανε να σκεφτόμαστε και τη θέση του άλλου»
- «Το ότι περνάμε χρόνο κάνοντας πράγματα που δεν κάνουμε συνήθως…θεατράκια, ασκήσεις ηρεμίας»
- «…τα παιχνίδια που παίζαμε…που πηγαίναμε για καφέ και περπάτημα…που κατέληγαν πάντα σε πολύ γέλιο»
- «Συζητούσαμε για δικά μας θέματα»
- «Βρίσκαμε λύσεις σε προβλήματα που μας απασχολούσαν»
- «Δυσκολευτήκαμε να βρούμε ώρα που να μπορούν όλοι…L»
- «Μακάρι να ήταν μέσα στο πρωινό πρόγραμμα του σχολείου»
Συμμετέχοντες και συμμετέχουσες:
Βούλα Μανωλάκη, Κυριάκος Μαθιούδης, Γιάννης Κώτταρης, Μαρκέλλα Μπίλου, Μοσχούλα Κουτσούδη, Νικολέττα Κόκκαλη, Ιωάννα Πίττα, Άννα-Μαρία Χούλη, Αντώνης Καρυδιάς, Στέλλα Καζαγλιά, Γκέρτα Αμπαζάη, Μιχάλης Καρουάνας, Βούλα Τσιμούνη.
Συντονίστρια: Όλγα Ορφανίδου
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:
Αρχοντάκη, Ζ. & Φιλίππου Δ. (2003). 205 Βιωματικές ασκήσεις για την εμψύχωση ομάδων. Αθήνα: Καστανιώτης
Schlipee, A. & Schweitzer (2008). Εγχειρίδιο της Συστημικής Θεραπείας και Συμβουλευτικής. Θεσσαλονίκη: University Studio Press
ΥΠΕΠΘ & Εθνικό Ίδρυμα Νεότητας (2008). Η δυναμική των διαπροσωπικών σχέσεων και η διαχείριση του άγχους, Παράγοντες που επηρεάζουν τη σχολική επίδοση. Λάρισα: Ινστιτούτο Ψυχοκοινωνικής Ανάπτυξης
Χατζηχρήστου, Χ. (2004). Κοινωνική και Συναισθηματική Αγωγή στο Σχολείο, πρόγραμμα προαγωγής της ψυχικής υγείας και της μάθησης. Αθήνα: ΤΥΠΩΘΗΤΩ - Δαρδανός